۱۳۸۹ تیر ۱۹, شنبه

نگهداری باتری لپتاپ

یکی از مشخصه های مهم لپتاپ که هنگام خرید باید به آن دقت کرد، مدت کارکرد باتری آن می باشد
تنوع زیادی در بازه مدت کارکرد باتری وجود دارد، اکثر لپتاپهای معمولی حدود سه ساعت کار میکنند و بعضی از آنها تا چهارده ساعت (البته این موضوع بر اساس کارکرد لپتاپ می تواند بسیار متغیر باشد)

از آنجایی که خودم با مسئله ی شارژ باتری و نحوه استفاده بهینه از آن درگیر بوده ام، و اکثر اوقات با کمبود شارژ مواجه می شوم، تصمیم گرفتم در این زمینه مطلبی بنویسم


شاید شما هم مثل من از افراد به ظاهر متخصص زیادی در مورد پرسیده باشید
و احتمالا آنها جوابهایی مثل موارد زیر داده باشند
  • باتری را کامل شارژ کن و تا آخر مصرف کن و دوباره شارژ کن
  • آداپتور باتری همیشه به برق و در حال شارژ شدن باشد، هیچ مشکلی نیست
  • باتری را از لپتاپ جدا کن و در مواقع ضروری استفاده کن
  • و ...



خب و حالا به سراغ بهترین راه حلها می رویم


و چه کسی بهتر از کمپانی اپل (یکی از بهترین سازنده های لپتاپ) میتواند در ابن مورد راهنمایی کند؟


قبل از هر کاری بهتر است کمی با باتری لپتاپ آشنا شویم 

تقریبا تمام باتری های لپتاپ، امروزه از نوع Lithium-ion هستند، که عملکرد خیلی بهتری نسبت به باتری ها قدیمی نیکل-کادمیومی دارند. (چندین ساله که من باتری نیکلی ندیده ام و عملا از دنیای لپتاپ ها و موبایلها حذف شده)
باتری های نیکلی، برای اینکه بتوانند ظرفیت خود را حفظ کنند، بایستی در هر بار استفاده، کامل شارژ و سپس کامل مصرف شوند
باتری های لیتیومی برخلاف باتری های نیکلی، برای حفظ ظرفیت خود، نیاز به شارژ شدن کامل و خالی شدن کامل ندارند و این تفکر از گذشته نشئت می گیرد
باتری های لیتیومی به سرعت می توانند تا 80% ظرفیت خود، شارژ شوند، پس از آن برای 20% باقیمانده زمان طولاتی تری نیاز است

نکته ی قابل توجه در مورد باتری ها این است که هر باتری عمر مفیدی دارد، (عمر بعضی 500 سیکل یا دوره است)

تعریف دوره شارژ Charge Cycle: مصرف 100% از نیروی باتری
فرقی نمیکند که یکجا مصرف کنید، یا به صورت مجزا (به عنوان مثال، 50% را امروز مصرف میکند، دستگاه را کامل شارژ میکنید و فردا 50% دیگر، که در این دو روز یک دوره از عمر باتری کاسته می شود)




با گذشتن از هر دوره شارژ، مقدار ناچیزی از ظرفیت باتری کاسته می شود (در دوران عمر مفید باتری، این کاهش ظرفیت تا 80% ظرفیت باتری نو، ادامه می یابد)
 و معمولا بعد از گذشت 500 دوره شارژ، عمر باتری خاتمه یافته و ظرفیت شارژ آن خیلی ناچیز خواهد شد


همان طور که متوجه شدید، موثرترین راه نگهداری از باتری، به حداقل رساندن دوره های شارژ آن است، حال چگونه؟


مرحله اول
 باید تا جای ممکن، میزان مصرف باتری را کاهش داد تا دوره های شارژ به حداقل برسند
با انجام کارهایی از قبیل موارد زیر می توانید مصرف را پایین بیاورید:

خاموش کردن شبکه بیسیم (Wi-Fi) و همچنین  بلوتوث (Bluetooth) در مواقع عدم استفاده
پرهیز از بالا بردن نور صفحه (این موضوع به محیط بستگی داره، طوری تنظیم کنید تا چشمها خسته نشوند)
بستن برنامه های اضافی و غیر کاربردی که در سیستم در حال اجرا هستند
قطع کردن و بیرون کشیدن لوازم جانبی و Flash Memory ها در صورت عدم استفاده 
خارج کردن CD از صورت عدم استفاده 
و عوامل دیگری که میدانید در حال هدر دادن باتری شما هستند
اکثر لپتاپ ها قسمتی به عنوان Power Option (در MacBook ها تحت عنوان Energy Saver control panel) یا چیزی شبیه آن دارند که معمولا با کلیک بر روی نماد باتری، پدیدار می شوتد
و در آنها مجموعه ا ی از وضعیت های کارکردی دستگاه از طرف سازنده، آماده شده اند، که با توجه به نیاز خود می توانید گزینه مناسب را پیدا کنید، توجه داشته باشید که با افزایش عملکرد، میزان نگهداری شارژ کمتر خواهد شد و برعکس.
این Trade off شخصی است و خود کاربر باید تصمیم بگیرد کفه ی ترازو به سمت عملکرد یا زمان شارژ، سنگینی کند




مرحله دوم
به طور خلاصه، این مرحله، مراقبت صحیح از باتری است
برای باتری بهتر است تا گهگاه الکترون ها در آن در جریان باشند،
اگر به صورت معمولی از لپتاپ استفاده می کنید، این روال طی می شود
ولی ممکن است جزء آن دسته از افرادی باشید که لپتاپشان دائم به برق متصل است، در این صورت اگر لپتاپ شما با پر شدن باتری، شارژ شدن را متوقف می کند، لازم نیست نگران چیزی باشید
فقط هر ماه یکبار بایستی شارژ را کامل مصرف کرده و دوباره شارژ کنید ( و یا می توانید باتری را کالیبره کنید، در ادامه نحوه کالیبره کردن را نوشته ام)

اگر قصد دارید برای مدت بیش از شش ماه از لپتاپ استفاده نکنید، باتری را با شارژ 50% از لپتاپ جدا کرده و نگهداری کنید
اگر باتری برای مدت طولانی با شارژ پر بماند، مقدار قابل توجهی از ظرفیتش را از دست خواهد داد
(جواب یک چرا، قبلها برای من سوال بود که چرا باتری موبایلها و لپتاپهای نو فول شارژ نیست)


مورد دیگر، درباره دمای نگهداری باتری است
به منظور استفاده بهینه از باتری، در زمان کار دمای آن نباید از 35 درجه تجاوز کند و نباید به کمتر از 10 تقلیل یابد
(و دمای توصیه شده برای باتری در هنگام عدم استفاده، بین 25- تا 45 درجه سانتیگراد است)
دمای ایده آل، دمای اتاق یا همان 22 درجه سانتیگراد است.



پس از این دو مرحله، توجه شما را به موارد زیر جلب می کنم:


کالیبره کردن باتری (سنجیدن باتری)
در داخل باتریها، ریزپردازنده ای وجود دارد که میزان توانایی شارژ دستگاه را تخمین می زند، هر از چند گاهی، برای استفاده موثر و تخمین دقیق ظرفیت، لازم است باتری کالیبره شود
این کار بهتر است در بار اول  و هر چند ماه یکبار صورت گیرد (اگر از جمله افرادی هستید که دائما لپتاپشان به برق است، بهتر است هر ماه این کار را تکرار کنید)

1- آداپتور برق را متصل کنید و باتری را 100% شارژ کنید
2- حالا به باتری پر شده، 2 ساعت استراحت دهید (یا می توانید از لپتاپ همراه با آداپتور استفاده کنید)
3- آداپتور را از لپتاپ جدا کنید و از باتری استفاده کنید تا شارژ آن به حداقل برسد و اخطار شارژ نمایان گردد
4- در این مرحله، کارهای خود را ذخیره کرده و به کار با لپتاپ ادامه دهید، تا زمانی که شارژ بسیار کم شده و لپتاپ به صورت اتوماتیک به خواب می رود
5- لپتاپ را خاموش کنید یا اجازه بدهید در خواب باقی بماند، در این مرحله باید حداقل 5 ساعت یا بیشتر صبر کنید
6- آداپتور را وصل کنید و لپتاپ را کاملا شارژ کنید


(آموزشی که به آن اشاره شد، برگرفته شده از قسمت پشتیبانی کمپانی اپل برای مک بوک بود، این موارد برای هر نوع باتری متفاوت است، ولی درصد تشابه بالایی دارد، اگر لپتاپ شما، مک بوک نیست، برای اطمینان، قبل از انجام این کار، می توانید در وب برای مدل مربوط به خودتان جستجو کنید)



در لپتاپ های وایو، کمپانی سونی، برنامه ای تحت عنوان Battery Care Function از پیش نصب کرده است
و ادعا کرده که با پایین نگه داشتن مقدار شارژ، می توان از تنزل باتری جلوگیری کرد
برای اجرای آن، ابتدا VAIO Control Center را از Control Panel پیدا کنید و داخل شوید، سپس در سربرگ Categories، فایل Power Management را باز کنید، Battery Care Function نمایان می گردد
(با توجه به مدلهای مختلف لپتاپ و نسخه های مختلف نرم افزار، ممکن است این نحوه دسترسی برای برخی مدلها صادق نباشد)



همان که در تصویر مشاهده می کنید، با فعال کردن Battery Care Function، باتری تا 80% گنجایش خود، شارژ می گردد و پس از آن شارژ متوقف می گردد، و اگر بعد از آن آداپتور متصل باقی بماند، لپتاپ با نیروی آداپتور کار خواهد کرد، بدون آنکه کاری به باتری داشته باشد، دقیقا مشابه حالتی که باتری از لپتاپ جدا شده باشد (سونی توصیه کرده، بعد از فعال سازی این مورد، هنگام استفاده از آداپتور، درصد شارژ بیش از 80% نباشد، این موضوع ممکن است در بار استفاده ی اول از این قابلیت پیش بیاید)
 Super Battery Care Function هم مشابه گزینه ی بالاست با این تفاوت که، باتری تا 50% گنجایش، شارژ می شود
(قابل توجه کسانی که به توصیه ی برخی متخصص نما، باتری خود را از اپتاپ جدا کرده اند)


پی نوشت یک: حجم این پُست، بیش از حد معمول، بزرگ شد، چون نمی خواستم مطلبی را از قلم بندازم
پی نوشت دو: فیدبک و نظراتتون برای پُست های بعدی خیلی مهمه، لطفا نظر بدهید


منبع

۱۹ نظر:

  1. یک نکته در مورد کالیبره کردن: باید لپ تاپ رو تو safe mode ببرید تا و روشن ولش کنید تا کاملا خالی یشه، و خاموش بشه، به غیر از safe mode سیستم عامل اجازه نمیده باطری کاملا خالی بشه، مثلا رسید به 9% hibernate میکنه.

    پاسخحذف
  2. سلام و ممنون برای این پست
    اینکه میگن موقعی که لپتاپ از برق استفاده میکنه مستقیم باید باتری رو کامل جدا کرد درسته ؟ یعنی یا باتری و یا برق.نه هردو همزمان.درسته ؟

    پاسخحذف
  3. Maysam@
    البته اون حداقل پنج ساعت رو که تو مرحله 5 نوشتم، به همین خاطر بود
    در ضمن میتونید سیستم رو طوری تنظیم کنید که با هشدار باتری، خاموش نشه
    این مسیر رو دنبال کنید:
    Control_Panel>Power_Option>Edit_Plan_Setting>Change_advanced_power_Settings
    و از سربرگ Advanced_settings، Battery را انتخاب کنید
    با تغییر وضعیت Critical_battery_action، میتوانید، از خاموش شدن سیستم جلوگیری کنید


    saladezendegi@
    همان طور که نوشتم، اگر لپتاپ دائما به برق باشد، لازم نیست باتری را خارج کنید
    اگر فقط حداقل هرماه یکبار، شارژ را کاملا خالی و پر کنید، کفایت می کند

    پاسخحذف
  4. واقعا ممنون. مطلب خوبی بود. در لپ تاپهای دل یه آپشن به اسم battery life وجود داره که با فعال کردنش میشه از شارژ لپ تاپ جلوگیری کرد. این عمل چه فایده ای داره و چه مواقعی بهتره این گزینه فعال باشه؟

    پاسخحذف
  5. سلام...این مواردی که گفتید در مورد لپتاپ های DELL هم صادقه؟ من XPS 1530 دارم و همیشه برام سوال بود که آیا اینم وقتی باتری شارژ بشه اون رو از مدار شارژ خارج میکنه یا نه؟
    مثل همین سونی که آخر نوشتید هست؟
    البته همچین برنامه ای توش نصب نیست؟
    من هم همیشه نت‌ بوکم به برق وصله

    پاسخحذف
  6. @حامد اویسی
    خواهش میکنم،
    این برنامه‌ای که بهش اشاره کردید، اگر قابلیت توقف شارژ در 80% یا 50% داشته باشه، میتونه کار برنامه‌ی Battery_Care_Function رو که در متن نوشته‌ام، براتون انجام بده
    اگه لپتاپتون اکثر مواقع به برق متصل باشه، بهتره نگذارید از 80% بیشتر شارژ بشه

    h@
    در حالت معمولی لپتاپ، با شارژ شدن کامل، باتری رو از مدار شارژ خارج میکنه، چون لپتاپتان دائما به برق است، در آن صورت مدت زیادی فول شارژ باقی می ماند و این برای باتری خوب نیست
    من با لپتاپهای Dell کار نکردم، جوابی که میتونم به شما بدهم، مشابه دوست قبلیه،
    یعنی اگر میتوانید، عملیات شارژ را در شارژهای پایینتر مثل 80% متوقف کنید و به کار با لپتاپ همراه آداپتور برق ادامه دهید

    پاسخحذف
  7. سلام.من یه لپ تاپ hp pavilion dv6-2170 خریدم و از همون اول با اینکه نو بود ، زیر 2ساعت بهم شارژ میداد.یعنی در حالت نرمال هر 70 ثانیه 1% از باطری کم میشه.فکر می کنین دلیلش چیه؟

    پاسخحذف
  8. ابتدا از حداکثر شارژی که دستگاه شما میتواند نگه دارد، مطللع شوید (کمپانی‌های سازنده، معیارهای خاصی برای اندازه‌گیری این زمان دارند و بعضی خیلی ایده آل در نظر می گیرند، پس خیلی امیدوار و پرتوقع نباشید)
    و حال اگر برای باتری، زمان نگهداری شارژ به طور قابل توجهی، کمتراز این زمان بود، دو حالت کلی وجود دارد،
    1- سیستم شما در حال پردازش است (ممکن است متوجه پردازش نشوید)
    (برنامه های باز در سیستم، برنامه‌های اضافی موجود در System_tray و یا حتی ویروسها) ، برای اطلاع از وضعیت پردازش سیستم، می توانید در Task_Manager در سربرگ Processes، از میزان استفاده برنامه ها از CPU مطلع شوید و همچنین در سربرگ Performance، درصد استفاده از CPU را مشاهده کنید
    2- احتمال خرابی و یا اتمام عمر باتری وجود دارد

    majid@
    در حال حاضر، 9 سری از مدل لپتاپ شما، وجود دارد، لپتاپ های این سری، پرقدرت هستند و برای بازی مناسبند، در نتیجه مصرف بالایی دارند، اگر این موردی که اشاره کردید، در حین اجرای بازی یا برنامه‌ای سنگین باشد، طبیعی است، در غیر این صورت یکی از دو مشکل بالا را دارید

    پاسخحذف
  9. با سلام.
    برای دوستانی که Dell دارن تجربه شخصی من باXPS 1330 این بوده.
    لپ تاپم همیشه به برق وصل بود و زمانی که 100 درصد شارژ میشد دیگه شارژ نمیشد(یعنی همه چی درست بود) و همونطور که پرسیده بودم میگفتن از مدار خارج شده و مشکلی هم پیش نمیاد.
    این کار رو هم میکردم: هر یک هفته ار برق خارج و از باطری استفاده میکردم تا خالی و لپ تاپ خاموش شه. بعدشم به برق وصل میکردم تا شارژ کامل و ...
    تا اینجا همه نصیحت های دوستان رو انجام دادم و به نظر نباید مشکلی باشه.
    ولی الان تقریبا 16 ماهه که لپ تاپ رو استفاده میکنم و متاسفانه باطریش 45 دقیقه بیشتر شارژ نگه نمیداره(قبلا 2 ساعت نگه میداشت) بعبارته دیگه خراب شده حتی ویندوز خ... هم فهمیده اینو و هی هشدار میده عوضش کنم.
    دلیلشو نفهمیدم...

    پاسخحذف
  10. rezaj@
    ممنون از بیان کردن تجربتون
    با این تفاسیر باتری شما حدود 70 دوره ی شارژ را سپری کرده، نظری ندارم، این افت احنمالا ناشی از کیفیت پایین باتری بوده

    پاسخحذف
  11. سلام من یک لپ تاب ایسوس دارم که وقتی خاموش هست به محض اینکه آدابتور رو وصل می کنی روشن میشه چطوری می تونم این حالت رو غیر فعال کنم؟ مدلش هم N61JQ

    پاسخحذف
  12. Masoud@
    دوست گرامی جای مطرح کردن این قبیل سوالات در فروم‌های مربوطه یا Yahoo Answer و امثالهم است و از بیان کردن آنها در اینجا، خودداری فرمایید

    تا از نزدیک بررسی نکنم، نمیتوانم نظر قطعی بدهم، احتمالا با تغییراتی در تنظیمات BIOS، مشکل برطرف می شود

    پاسخحذف
  13. وافعا مفید واقع شد ,ممنون

    پاسخحذف
  14. بسیار استفاده کردم
    ممنون از زحمتی که کشیدید

    پاسخحذف
  15. سلام
    من یه لپ تاپ sony مدل fw490dfb دارم. ولی برنامه battery care function روش نیست. وقتی باتری رو وصل می کنم تا 100% شارژ می شه و دیگه ادامه نمی ده. چجوری می شه جلوی شارژ کامل باتری رو گرفت

    پاسخحذف
  16. Patrician1989@ و @الهام - روح پرتابل
    خواهش میکنم

    Alireza@
    با کمی جستجو میتوانستید پیدا کنید
    در ضمن، روی عنوان Battery Care Function که در متن قرار داده ام کلیک کنید، به سایتی متصل میشوید که علاوه بر معرفی نرم افزار، آن را برای دانلود قرار داده

    پاسخحذف
  17. با سلام
    آیا اگر باتری را از لپ تاپ جدا کنیم و بصورت مستقیم از برق شهری استفاده نماییم و درحین استفاده برق شهر دجار نوسان شود آیا آداپتور برق نوسان را می گیرد و یا اینکه این نوسان به لپ تاپ منتقل می شود ؟

    پاسخحذف
  18. سلام من مک بوک دارم و میخواستم بدونم مثلا الان باطری من رو 60 درصد باشه و من لپتاپ رو روشن میکنم نیازه تا صد در صد شدنش بهش شارژ وصل کنم؟؟یا نه بزارم به کم برسه بعد شارژر وصل کنم؟؟
    حداقل درصدی که برای لپ تاپ ضرر نداره که شارژر بهش وصل نباشه چه درصدیه؟

    پاسخحذف
  19. با سلام
    در مورد سوال آقا مهدی، این مورد بستگی به آداپتور دارد و نیاز به گفتن ندارد که اگر لحظه‌ای ولتاژ اُفت کند و یا قطع شود، سیستم نیز خاموش می‌شود.

    خانم وجدان، همانطور که در مطلب نوشته‌ام (مثال تعریف دوره شارژ)، نیازی به خالی کردن باتری برای شارژ مجدد نیست. (خالی شدن باتری در زمان کالیبره کردن، کافی است)

    پاسخحذف